De Vallei der Koningen is één van 's werelds beroemdste begraafplaatsen. In de snikhete woestijn daal je af in de graftombes, net als archeoloog Howart Cater die er het graf van Toetanchamon ontdekte.
Natuurljke piramide
Dichtbij Thebe, het huidige Luxor, steekt een stenen piramide scherp de lucht in. Niet aangelegd door een farao uit het oude Egypte. Het is een berg.
Toch markeert ook deze natuurlijke piramide wel degelijk de graven van zo'n twintig farao's, hun families en een handvol priesters. De Vallei der Koningen is misschien zelfs wel de beroemdste begraafplaats ter wereld.
Heet en onherbergzaam
Je bezoekt de vallei in de ochtend. Overdag is het er nauwelijks uit te houden. De stoffige zanderigheid verraad al dat je hier niet in een relaxte oase bent. Niet in de groene strook langs de Nijl. De witgrijze stenen in dit deel van de woestijn weerkaatsen het hete zonlicht.
Het is dan ook niet alleen de symboliek van de piramideberg die de farao's uit het Nieuwe Rijk - 1500 tot 1000 jaar voor Christus - deed besluiten hier hun laatste rustplaats te zoeken. Het is ook de nadrukkelijke onherbergzaamheid van het gebied die hun aantrok.
Antwoord op de grafschendingen
De Vallei der Koningen ontstond waarschijnlijk als een reactie op het grote aantal grafschendingen in de eeuwen vlak voor het Nieuwe Rijk.
De farao's zochten naar een begraafplaats die voor dieven moeilijk begaanbaar zou zijn, maar voor speciale grafbewakers, de megiaui, juist makkelijk te overzien. Het snikhete dal bij Thebe leek ideaal.
Het bleek allemaal echter een stuk minder effectief dan gehoopt. Ook de tombes in de Vallei der Koningen werden in de loop der eeuwen leeggeroofd.
Toetanchamon
Een uitzondering is het graf van de zeer jong gestorven tienerkoning Toetanchamon. Het graf van deze farao, die al op zijn zevende trouwde en op zijn negende de troon besteeg, bleef eeuwenlang verstopt onder het puin van een nabijgelegen, opengebroken graf.
Toen Howart Carter de tombe in 1922 ontdekte, stond meteen vast dat dit één van de belangrijkste archeologische vondsten uit de wereldgeschiedenis zou zijn.
Zonsondergang
Er was nog een andere reden waarom de farao's juist op deze plek begraven wilden worden. In de Vallei der Koningen gaat de zon namelijk precies in het westen onder, en komt zij de volgende ochtend exact in het oosten weer op.
De oude Egyptenaren zagen de wedergeboorte van de zon als metafoor voor de wederopstanding uit de dood van de begraven farao's.
In totaal ontdekten archeologen 63 tombes in de vallei, de meesten met enorme ondergrondse gangenstelsels. De Romeinen vonden de eerste graven 2000 jaar geleden al. Het laatste graf kwam in 2006 tevoorschijn.
Roulatiesysteem
Elke zes jaar gaan tien andere graftombes open voor publiek. Er is dus sprake van een soort roulatiesysteem om de oude graven niet te veel te belasten. Alle te bezichtigen graftombes liggen in het westelijke deel van de vallei. Het oostelijke deel is alleen toegankelijk voor wetenschappers.
De tombe die in 2006 werd ontdekt was slordig ingericht, wat er op duidt dat de begrafenis destijds een haastige aangelegenheid was. Archeologen vonden vooral aardewerk.
De vondst was minder spectaculair dan die van Carter 84 jaar eerder. Belangrijker dan het graf zelf was de hoop die het deed opleven dat er ergens onder de snikhete, stoffige woestijnrotsen nog meer graven verstopt liggen. De hoop dus dat de Vallei der Koningen nog veel meer schatten herbergt.
Wat is er te doen in Vallei der Koningen?
- Bezoek één of meerdere graftombes in de Vallei der Koningen. Heb je de kans, ga dan zeker de tombe van Amenophis II in, waarschijnlijk het meest spectaculaire graf.
- Bezoek het Luxor Museum voor de broodnodige achtergrondinformatie over de farao's, hun graven en een heel scala aan relikwieën uit het vroegere Thebe.
- Wil je meer weten over het leven na de dood volgens de Egyptenaren? Bezoek dan het Mummificatie Museum in het nabijgelegen Luxor.
- Bezoek de graftombe van Toetanchamon, het enige Egyptische graf dat volledig in tact en niet leeggeroofd is teruggevonden.
- Bekijk de wandschilderingen in de tombes van Sethos I of Ramses IX.